کوهنوردی: هنر فتح قله ها و غلبه بر خود
یکی از فعالیت های مفرح که قدمت بالایی دارد، کونوردی می باشد. این فعالیت در واقع ترکیبی از ورزش ،ماجراجویی و ایجاد ارتباط با محیط و طبیعت می باشد. برای انجام کوهنوردی علاوه بر داشتن بدن ورزیده باید ذهن قوی به همراه لوازم و تجهیزات مناسب و کافی داشت.مورد مهم دیگری که کسانی که می خواهند در این مسیر حرکت کنند داشتن اطلاعات و دانش درباره طبیعت و شرایط جوی می باشد.
کوهنوردی برخلاف تصور ، تنها فتح قله ها نیست بلکه یک خودشناسی و شناخت توانایی ها و اراده و پشتکار یک شخص می باشد. در این مقاله سعی شده تا شما را با تاریخچه کوهنوردی ، خطرات و آسیب ها،تجهیزات و لوازم مورد نیاز ،تاثیرات جسمی و روانی و همچنین آینده این ورزش آشنا کند.

تاریخچه کوهنوردی
کوهنوردی به شکلی که ما می شناسیم در قرن 18 و 19 میلادی در اروپا به وجود آمد. ژاک بالما به همراه میشل پاکار اولین نفراتی بودند که صعود آنها به قله مون بلان که مرتفع ترین قله رشته کوه آلپ (ارتفاع قله مون بلان 4808 متر می باشد. )می باشد ،ثبت شده است. در واقع آنها پایه گذاران کوهنوردی حرفه ای می باشند.
کوهنوردی در قرن بیستم به عنوان یک ورزش مورد قبول قرار گرفت .از نمادهای پیروزی انسان بر طبیعت را می توان فتح قله های مرتفع به خصوص قله اورست با ارتفاع 8848 متر شناخت.اولین افرادی که در سال 1953 اورست در رشته کوه هیمالیا را فتح کردند ، ادموند هیلاری و تنزینگ نورگی بودند.
برای خیلی افراد کوهنوردی تنها یک ورزش یا تفریح که همه فکر می کنند ، نیست بلکه یک فلسفه و سبک زندگی می باشد.
انواع کوهنوردی
کوهنوردی دارای انواع و اشکال مختلفی است که هرکدام چالشها و سختی ها خاص خود را دارد که در ذیل بیان شده است:
1. کوهپیمایی (Hiking)
سهل ترین و راحت ترین نوع کوهنوردی می باشد که در مسیرهای مشخص که دارای شیب کم می باشد انجام می گیرد .این فعالیت برای تازه کاران و مبتدیان مناسب می باشد و نیاز به تجهیزات خاصی هم ندارد.
۲. کوهنوردی فنی (Mountaineering)
این نوع کوهنوردی در واقع صعود به قله های بلند و مسیر های دشوار می باشد و نیازمند مهارت هایی مانند یخ نوردی ،صخره نوردی و استفاده از تجهیزات و وسایل فنی مانند تبریخ و همچنین کلنگ می باشد.
۳. سنگنوردی (Rock Climbing)
همانطور که از نامش مشخص است صعود از دیواره های سنگی می باشد .برای این کار نیاز به قدرت جسمانی بالا ،ابزار آلات مانند طناب و همچنین مهارت های متخصص سنگ نوردی می باشد.

4. یخ نوردی (Ice Climbing)
یخ نوردی در واقع صعود از دیوارهای پوشیده از یخ یا آبشارهایی که یخ زدنند ، می باشد که نیازمند لوازم مخصوص مانند کرامپون و تبر یخ می باشد.
۵. کوهنوردی ارتفاع بالا (High-Altitude Mountaineering)
همان کوهنوردی فنی است اما با این تفاوت که در ارتفاعات بالای 8هزار متر می باشد.صعود در ارتفاع بالای 8000 متر به علت کمبود مسیر و شرایط جوی نامناسب و همچنین بیماری ارتفاع بسیار سخت و دشوار می باشد.
تجهیزات ضروری کوهنوردی
برای کوهنوردی باید از تجهیزات مناسب استفاده کرد ،در غیر اینصورت بسیار خطرناک می باشد.برخی از این تجهیزات و لوازم در زیر ذکر شده است:

1. پوشاک مناسب
-لباس لایه بندی شده (برای تنظیم دمای بدن)
– کفش کوهنوردی (مقاومت و چسبندگی بالا)
– دستکش و کلاه (حفاظت سر و دست از سرما)
۲. ابزارهای فنی
– کمربند حمایت (هارنس)
– کارابین و طناب
– کلنگ و کرامپون (برای یخ نوردی)
۳. وسایل ایمنی و بقا
– چادر و همچنین کیسه خواب
– تهیه کپسول اکسیژن (مناسب برای ارتفاعات بالا)
– جعبه کمکهای اولیه
– چراغ پیشانی و نقشه/GPS
-اجاق گاز سفری به همراه کپسول گاز سفری (برای پخت و پز و درست کردن آب جوش)
خطرات کوهنوردی و نکات ایمنی
توجه به این نکته که کوهنوردی یک ورزش پرخط می باشد که عدم رعایت نکات ایمنی باعث بروز حوادث جبران ناپذیری می شود . در زیر تعدادی از خطرات بیان شده است:
۱. بیماری ارتفاع (Altitude Sickness)
کمبود اکسیژن در ارتفاع بالا باعث سردرد،حالت تهوع و حتی در شرایط بدتر باعث ادم ریوی یا مغزی می شود.برای جلوگیری از این موارد باید صعود تدریجی باشد تا بدن خود را با ارتفاع انطباق دهد.
2. بهمن
به حرکت ناگهانی حجم زیادی از برف که از کوه به پایین می آید بهمن گفته می شود. دانش مواجه با بهمن ضروری می باشد.

۳. تغییرات ناگهانی آب وهوا
در کوهستان آب و هوا به سرعت تغییر می کند.بارش شدید برف و کاهش دما و همچنین طوفان می تواند باعث هیپوترمی در انسان شود.
4. سقوط و آسیبهای فیزیکی
استفاده نادرست از طناب یا لغزش روی سنگها میتواند منجر به شکستگی یا حوادث مرگبار شود.
سر خوردن و لغزش و همچنین استفاده اشتباه از طناب می تواند باعث سقوط و آسیب های فیزیکی شود.
رعایت این نکات ایمنی ضروری است:
در کوهنوردی حتما با گروه یا راهنمای با تجربه اقدام به صعود کنید.
– شرایط آب و هوایی را قبل از حرکت چک کنید.
– استفاده از تجهیزات مناسب و استاندارد
آموزش های مربوط به امداد و نجات را یاد بگیرید.
فواید کوهنوردی برای جسم و روان
ورزش کوهنوردی یک فعالیت برای افزایش قوای جسمی و روحی می باشد.از جمله مزیت های آن در زیر گفته شده است:
1. فواید جسمانی
– تقویت کننده عضلات و استخوانها
– سیستم قلبی-عروقی تقویت می کند
– خطر بیماری های مزمن مثل دیابت را کاهش می دهد.
2. فواید روانی
– اضطراب و استرس را کاهش می دهد
– تقویت اعتماد به نفس را افزایش می دهد
– بالا بردن خلاقیت و تمرکز
3. ارتباط با طبیعت
شما با کوهنوردی از شلوغی شهر رها می شوید و یک آرامش را در محیط طبیعی تجربه می کنید.
تأثیرات زیست محیطی کوهنوردی
یکی از کارهای ناشایست ،رها کردن زباله توسط کوهنوردان می باشد.برای اینکه محیط کوهستان کمترین تاثیر را از تردد کوهنوردان داشته باشد رعایت نکات زیر ضروری می باشد.
– انتقال زباله به پایین کوه
– حرکت در مسیرهای مشخص شده
– در مناطق حساس از روشن کردن آتش پرهیز کنیم
آینده کوهنوردی
کوهنوردی با پیشرفت تکنولوژی در حال تغییر می باشد:
– لوازم و وسایل سبکتر و محکم تر (مانند پارچه های هوشمند)
– پیش بینی آب و هوا و مسیریابی با کمک از هوش مصنوعی
– توجه بیشتر به اکوتوریسم و همچنین کوهنوردی پایدار
نتیجه گیری
با نکاتی که در این مقاله گفته شد ، درواقع کوهنوردی تنها یک ورزش نیست بلکه یک روش و فلسفه زندگی است. شما با استفاده از تجهیزات مناسب و احترام به طبیعت می توانید لحظات لذت پذیری را داشته باشید.